Λύσσα
Η λύσσα είναι μια ανθρωποζωονόσος, που οφείλεται σε διάφορα στελέχη του ιού Lyssavirus (ραβδοϊός). Πρόκειται για μια οξεία ιογενή λοίμωξη του κεντρικού νευρικού συστήματος που μεταδίδεται συνήθως μέσω του σάλιου από δάγκωμα λυσσασμένου σκύλου ή σπανιότερα, από την εισπνοή μολυσμένων περιττωμάτων νυχτερίδων. Η λύσσα προσβάλλει όλα τα θερμόαιμα θηλαστικά και στον άνθρωπο η νόσος παίρνει τη μορφή εγκεφαλίτιδας. Στην Ελλάδα τα περιστατικά λύσσας είναι σπάνια ενώ ενδημικές θεωρούνται οι χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας και της Νοτίου Αμερικής.
Πως μεταδίδεται;
Η νόσος μεταδίδεται με τους εξής τρόπους:
• με δήγμα μολυσμένου ήμερου ή άγριου ζώου
• με την εισπνοή του ιού από περιττώματα, συνήθως νυχτερίδων
• με τη δερματική επαφή (είσοδος του ιού μέσω πληγών)
Πόσος χρόνος χρειάζεται για να επωαστεί;
Η περίοδος επώασης διαρκεί για ένα διάστημα που κυμαίνεται από 2 έως 8 εβδομάδες, ωστόσο, έχουν καταγραφεί περιστατικά εκδήλωσης της νόσου έπειτα από 3 χρόνια.
Ποια είναι τα συμπτώματα;
Τα συμπτώματα τα λύσσας, τα οποία εκδηλώνονται σταδιακά και καταλήγουν συνήθως στο θάνατο, είναι τα εξής:
• κακουχία, πυρετός, κεφαλαλγία
• αύξηση της θερμοκρασίας του σώματος
• γαστρεντερικές διαταραχές και συχνά πόνος στο σημείο του τραύματος
• διαστολή της κόρης του οφθαλμού
• σιελόρροια
• επώδυνοι σπασμοί στους μυς της κατάποσης
• σπασμοί αναπνευστικών και άλλων μυών
• απώλεια αισθήσεων
• παράλυση άκρων
• θάνατος, μετά την ανάπτυξη των συμπτωμάτων
Πως γίνεται η διάγνωση;
Η διάγνωση γίνεται στην αρχή της νόσου, αρχικά από την κλινική εικόνα του ασθενούς (συμπτώματα) και στη συνέχεια επιβεβαιώνεται με αιματολογικές εξετάσεις και εξετάσεις σιέλου.
Πως αντιμετωπίζεται;
Η θεραπεία περιλαμβάνει την απομόνωση του ασθενούς και φαρμακευτική αγωγή για την ανακούφιση των συμπτωμάτων, ωστόσο, πρόκειται για μια εξαιρετικά σοβαρή λοίμωξη που σε συντριπτικό ποσοστό καταλήγει στο θάνατο.
Πως μπορεί να προληφθεί;
• δηλώνοντας υποχρεωτικά το κρούσμα προκειμένου να παρέμβουν οι κτηνιατρικές υπηρεσίες
• ελέγχοντας τη μόλυνση των οικόσιτων ή αδέσποτων ζώων με εμβολιασμό
• αποφεύγοντας την άμεση επαφή με μολυσμένα ζώα και τα περιττώματά τους
• κάνοντας προληπτικό αντιλυσσικό εμβολιασμό, ο οποίος ενδείκνυται για άτομα που διατρέχουν υψηλό κίνδυνο είτε λόγω επαγγέλματος (κτηνίατροι, εργαζόμενοι σε ζωολογικούς κήπους, σπηλαιολόγοι) είτε λόγω διαμονής σε χώρες όπου υπάρχει η λύσσα σε σκύλους